Hentbol Nedir ? Hentbol Sporu Nasıl Yapılır ? Hentbol Sporunun Tarihi Nedir ? Hentbol Sporunda Kullanılan Malzemeler Nelerdir ? Hentbol Sporunun Kuralları nelerdir ?
Hentbol sporu hakkında merak ettiğiniz soruların çok daha fazlası için yazımızı okumaya devam edin.
Hentbol Sporu’nun Tarihi
Hentbolun tarihi çok eski yıllara dayanmakta olup Yunan ozanlarından Homeros hentbol oyununa benzer bir oyundan bahsetmektedir. Yine bizanslıların “harpaston” adı verdikleri oyunsa neredeyse günümüz hentbolunun temelini oluşturmaktadır. Ortaçağ da Alman ozan Walter ise “top yakalama” adında hentbole oldukça benzer bir oyundan bahseder. Hentbol oyunun kökeni 19. yüzyılda Danimarka da oynan ”Haandbol” adı verilen bu oyundan gelmektedir. Hentbol kısa sürede gelişme göstermiştir. Avrupa’ya ve dünyaya yayılması ise Berlin’deki Alman Yüksek Beden Eğitimi Okulu tarafından olmuştur.
1848 yılında yaygınlaşan bu oyunu Alman Cimnastikçi Konrad Koch 1897′ de Almanya’ya taşıdı ve adı raffbol olarak değişti. Hentbol, adını ilk olarak 1910 yılında İsveç’te aldı. 1925 yılında Almanya ve Avusturya arasında yapılan ilk uluslararası hentbol maçıdır. Fakat o dönemlerde hentbol hala 11 oyuncu ile futbol sahalarında oynanmaktaydı. Hentbol 4 Ağustos 1928 tarihinde Amsterdam’da yapılan Uluslararası Amatör Hentbol Federasyonu kuruluş kongresinden sonra ayrı bir federasyon tarafından yürütülmeye başlanmıştır. 1936 Berlin Olimpiyatlarında ilk olimpiyat spor dalı olarak 11’er kişilik futbol sahasında oynanmıştır. Önceleri sadece açık havada oynanan hentbol, 1934 yılında Kopenhag’da İsveç ve Danimarka arasında yapılan bir müsabaka ile ilk defa salonda oynanmıştır. Bu tarih aynı zamanda salon hentbolü’nün de başlangıç tarihidir. İkinci dünya savaşından sonra, batı avrupada hentbol çok popüler rekreatif bir spor dalı halini almıştır. Uluslararası Hentbol Federasyonu (IHF) 1946 yılında kurulmuştur. Şimdiki 7 kişiyle oynanan salon sporu şeklini, 1960’larda aldı ve ilk olarak, 1972 Münih Olimpiyatlarında ise 7′ şer kişiyle salonlarda oynandı. İlk Hentbol erkekler dünya şampiyonası 1938 de, ilk hentbol bayanlar dünya şampiyonası ise, 1949 yılında oynanmıştır. Günümüzde hentbol 150 ülkede oynanmakta olup tüm dünya da hızla gelişirken bir taraftan da bu oyunu oynayan lisanslı 8.5 milyona yakın sporcu bulunduğu tahmin edilmektedir.
Hentbol’un Türkiye Tarihi ve Gelişimi
Türkiye’de Hentbol ilk kez 1927-1938 yılları arasında açık alan hentbolu olarak oynanmıştır. Öncülüğünü Almanya’da öğrenim yapan ve beden eğitimi öğretmeni kökenli Hüsamettin Güreli, Zeki Gökışık ve Nafi Tağman askeri okullarda yapmıştır. Bu askeri okulların yanı sıra, Gazi Eğitim Ensitüsü Beden Eğitimi Bölümünde de bazı kurallar tespit edilerek, futbol sahalarında “el topu” adı altında hentbolun yaşatılmasına ve yaygınlaştırılmasına katkıda bulunmuştur. Ülkemizde ilk resmi saha el topu oyun kuralları, 1934 yılında Türkiye İdman Cemiyeti ittifakı tarafından yayımlanmıştır. Ülkemizde ilk resmi açık alan hentbol maçı 1938 yılında oynanmıştır.
Hentbol Türkiye’de salonda oynanmaya başlamasıyla gelişmesi ve yaygınlaşması ile hızlandı. 1974-1975 yıllarında Salon hentbolu için yapılan çalışmalarla ivme kazanmış oldu. Bu yıllarda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yurt dışına eğitime gönderilen bir grup beden eğitimi öğretmeni, eğitim gördükleri Federal Almanya’dan dönerek, görev aldıkları Beden Eğitimi Bölümlerinde modern salon hentbolunun temellerini atmaya çalıştılar. 1975 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü ve Ankara Spor Akademisi öğretim görevlisi Yaşar Sevim, ülkemizde ilk kez salon hentbolu oyun kurallarını yayımladı. Özellikle Gazi Eğitim Enstitüsü Beden Eğitimi Bölümü ve Ankara Spor Akademisi’ndeki hentbol’e yönelik çalışmalar, bu spor dalının kökleşmesini ve yaygınlaşmasını sağladı. 1976 yılında kurulan Hentbol Federasyonun ilk başkanı Yaşar Sevim oldu.
Hentbol sahası ölçüleri ve oyun kuralları
Hentbol Sahası: Hentbol sahası dikdörtgen şeklinde olup, uzunluğu 40 metre, boyu ise 20 metre dir. Sahanın uzun kenarlarına kenar çizgisi, kısa kenarlarına ise kale direklerinin olduğu çizgiye de kale çizgisi denir.
Oyun alanının çevresinde; kale çizgilerinden itibaren en az 2 m ve kenar çizgilerinden itibaren en az 1 m genişliğinde bir emniyet alanının bulunması gerekmektedir.
Müsabakanın öncesinde ve müsabaka esnasında oyun alanının özellikleri, bir takıma avantaj sağlayacak şekilde değiştirilemez.
Kaleler : Kale direklerinde hafif, sentetik malzeme kullanılırken, direkler saha zeminine veya arkasında bulunan duvara sabitlenebilir. Kale direklerinin ölçüleri ise içten içe 3 metre genişliğinde ve 2 metre yüksekliğindedir. Kale’nin üst direğinde ve yan direklerinde 20 cm uzunluğunda, Yan direkler ve üst direk bir kenarı 8 cm olan kare kesitinde olmalıdır. Üst direk ile yan direğin birleştiği bölümde ise aynı renk olarak 28 cm uzunluğunda diğer taraflarında ise zıt renkte şeritler bulunur. Kaleler topun geriye dönmesini engelleyecek şekilde ağ ile donatılır. Kaleler sahanın tam ortasına yerleştirilir.
Oyun alanında bulunan çizgiler: Oyun alanında bulunan tüm çizgiler sınırladıkları alana dahildir. Kale direkleri arasında bulunan çizgiler 8 cm olup, diğer tüm çizgiler ise 5 cm genişliğindedir.
Her kalenin önünde bir kale sahası bulunur. Kale sahası, kale çizgisine paralel ve kale çizgisinin dış kenarı ile kale sahası çizgisinin dış kenarı arasındaki uzaklık 6 m olan 3 m uzunluğunda düz bir çizgi ile bu çizginin her iki ucunun, kale direklerinin iç arka kenar dip köşesinden ölçülerek çizilen 6 m yarı çapındaki iki çeyrek dairenin birleştirilmesi sonucu belirlenir.
Serbest atış çizgisi: Serbest atış çizgisi kale dahası çizginin 3 metre uzağında bulunan kesik bir çizgidir. Her çizginin birbirleriyle arasındaki mesafe 15 cm dir.
7 m çizgisi: Kale çizgisinin arka kenarından 7 metre çizgisinin ön kenarına kadar olarak hesaplanan 7 metre çizgisi kalenin tam karışında, kale çizgisine paralel olarak çizilmiş 1 metre uzunluğundadır.
Kaleci sınır çizgisi ( 4 metre çizgisi): Kale çizgisine paralel ve kalenin tam karşında yer alır. Kale çizgisinin dış kenarı ile çizilecek çizginin dış kenarı arasındaki uzaklık 4 m olup, 15 cm uzunluğundadır.
Orta çizgi: İki uzun kenarın ortasından çizilmiş orta noktaları birleştiren çizginin adıdır. Kenar çizgisinin bir parçası olan değişme çizgisi, her iki takım için orta çizgiden 4,5 m mesafede, orta çizgiye paralel, saha içine ve dışına doğru her iki yönde 15 cm uzunluğundadır.
Hentbol de Oyun Süresi
Hentbolda müsabaka süresi yaş aralıklarına göre değişiklik göstermektedir. 8-12 yaş aralığında ki takımlar için oyun süresi 2 x 20 dakika, 12-16 yaş aralığında ki takımlar için 2 x 25 dakika, 16 ve daha yukarı yaş grubunda ki takımlar için ise müsabakaların süresi 2 x 30 dakikalık iki devredir. Tüm yaş gruplarında devre arası normalde 10 dakikadır.
Kazananın belirlenmesi gereken bir müsabakada, normal oyun süresi berabere biterse 5 dakikalık aradan sonra uzatma bölümü oynanır. Uzatma bölümü 5 dakikalık iki devreden oluşur ve devre arası 1 dakikadır.
Birinci uzatma bölümü sonunda oyun hala berabere ise, 5 dakikalık bir aradan sonra ikinci uzatma bölümü oynanır. Bu uzatma bölümü de 5 dakikalık iki devreden oluşur ve devre arası 1 dakikadır. Oyun hala berabere ise, kazanan takım müsabaka yönetmeliğine göre belirlenir.
Hentbol de Bitiş Sinyali
* Hentbol da Oyun süresi, hakemin ilk başlama atışı için çaldığı düdükle başlar ve skorborddan gelen otomatik bitiş sinyali veya saat hakeminin bitiş düdüğü ile sona erer. Bu tür bir düdük veya sinyal gelmezse, hakem oyun süresinin bittiğini belirtmek için düdük çalar.
* Skorbord yoksa, saat hakemi masa saati veya kronometre kullanmalıdır ve müsabakayı 18:2’nin 2. paragrafındaki bitiş düdüğü ile bitirmelidir.
* Skorbord kullanılıyorsa ve mümkünse, zamanın sıfırdan otuz dakikaya doğru programlanması gerekir.
* Devrenin veya oyun süresinin bittiğini belirten sinyalle aynı anda veya hemen öncesinde yapılan ihlaller ve sportmenlik dışı davranışlar cezalandırılır; gerekirse bu cezalandırma bitiş düdüğünden sonra gerçekleştirilir. Hakemler 13:4’teki durum hariç gereken serbest atış veya 7 m atışını yaptırıp sonucunu aldıktan sonra müsabakayı bitirir.
* Serbest ve 7 m atışları kullanılırken veya top havadayken bitiş sinyali gelirse, bu atışlar mutlaka tekrarlanmalıdır. Hakemler müsabakayı bitirmeden önce tekrarlanan atışın sonucunu almalıdırlar.
* 4-5’te açıklanan durumlarda serbest atış veya 7 m atışının kullanılması sırasında oyuncu ve idareciler tarafından yapılabilecek ihlaller ve spor dışı davranışlar bireysel olarak cezalandırılır. Bununla beraber bu tür atışların kullanımı sırasında yapılan ihlaller karşı yönde serbest atışı gerektirmez.
* Hakemler devrenin veya müsabakanın bitiş sinyalinin saat hakemi tarafından erken verildiğine karar verirse, oyuncuları sahada tutarak kalan süreyi oynatmalıdır lar.
* Bitiş sinyali erken verildiğinde; top oyunda ise uygun atışla, oyun dışı ise pozisyona uygun atışla yeniden başlar.
* Oyunun veya uzatma bölümünün birinci devrelerinin geç bitirildiğine karar verilirse ikinci devre gereken süre kadar kısaltılmalıdır. Oyun süresinin veya uzatma devrelerinin ikinci yarılarının geç bitirildiğine karar verilirse hakemler hiçbir şeyi değiştirmek durumunda değillerdir.
Hentbol de Mola ve Mola Süresi
Mola durumunda Oyun süresinin ne zaman ve ne kadar süre için durdurulacağına hakemler karar verirler.
Aşağıdaki Durumlarda Mola Zorunludur
a) 2dk. Zaman cezası, diskalifiye veya ihraç verildiğinde
b) 7 m atışı verildiğinde,
c)Takım mola verildiğinde,
d) Hatalı oyuncu değişimi veya fazladan bir oyuncunun oyun alanına girmesi durumunda,
e) Saat hakemi veya gözlemciden gelen sinyal varsa,
f) iki hakemin anlaşamadığı durumlarda
Bazı koşullara bağlı olarak da mola kararı verilebilir
* Mola süresince yapılan ihlaller oyun süresince yapılan ihlaller gibi değerlendirilir.
* Mola nedeniyle oyun süresinin durdurulması ve yeniden başlatılması için, hakemler saat hakemine işaret verirler.
* Oyun süresinin durdurulduğu saat hakemine üç kısa düdük ve 16 no’lu hakem el işareti ile gösterilir.
* Moladan sonra oyun, kesinlikle düdükle başlatılmalıdır.
* Takımlar normal oyun süresinin her devresinde, bir dakikalık birer takım molası alma hakkına sahiptir.
Hentbol topu: Hentbol topu deri veya sentetik maddeden yapılmış olup küre şeklindedir. Topun dışı parlak ve kaygan olmamalıdır. Hentbol topunun çevresi ve ağırlığı oynanacağı kategoriye göre değişiklik göstermektedir.
Kategorilere bağlı olarak topun özelikleri aşağıdaki gibi değişmektedir.
* 8 – 12 yaş arası erkekler ve 8 – 14 yaş arası bayanlar için 50 – 52 cm ve 290 – 330 gram (IHF 1 numara).
*12 – 16 yaş arası erkekler ve 14 yaşından büyük bayanlar için 54 – 56 cm ve 325 – 375 gram (IHF 2 numara).
*16 yaşından büyük erkekler için 58 – 60 cm ve 425 – 475 gram (IHF 3 numara).
Hentbol takımı
Hentbol iki takım arasında oynanan takım oyunudur. Her takım kadrosunda 10’u saha oyuncusu, 2′ si de kaleci olmak üzere 12 kişi bulundurur. Fakat sahaya 6’sı oyuncu,1’i kaleci üzere 7 kişi ile çıkar. Her takım bir oyuncusunu kaleci olarak oynatabilirken aynı zamanda kaleciyi de saha oyuncusu olabilir. Takımlardan birinin sayısı 5’in altına düşse bile maç devam edebilir. Müsabakanın tatil edilip edilmeyeceği ve, gerekli görülmesi durumunda, ne zaman tatil edileceği hakemlerin kararına bağlıdır. Müsabaka süresince her takımın yedek kulübesinde en fazla 4 yönetici bulundurabilir. Maç başladıktan sonra kulübede bulunan yöneticiler değiştirilemez. Yöneticilerden müsabaka başlamadan önce takım sorumlusu olarak belirtilmelidir. Takım sorumlusu olan yönetici gerektiği zaman masa ve saha hakemi ile konuşma hakkına sahiptir. Takım sorumlusu olan yönetici müsabaka süresince oyun alanına girmesi yasaktır. Kural ihlali sportmenlik dışı olarak cezalandırılır.
Hentbol de Oyuncu Değişimi
* Yedek oyuncular masa hakemlerine haber vermeksizin, değişecek oyuncunun oyun alanını tamamen terk etmiş olması koşulu ile, her an ve sayıca sınırlama olmaksızın oyuna girebilirler.
* Oyuncular kendi değişme çizgilerinden her an oyuna girip çıkabilirler. Bu durum kaleci değişimi için de geçerlidir.
* Oyuncu değişimi ile ilgili kurallar, takım mola hariç, molalarda da geçerlidir.
* Hatalı oyuncu değişiminde, hatayı yapan oyuncuya 2 dk. zaman cezası verilmelidir. Aynı takımdan ve aynı anda birden fazla değişme hatası yapılırsa, sadece hatayı ilk yapan oyuncu cezalandırılır.
* Müsabaka rakip takımın kullanacağı serbest atışla yeniden başlatılır.
* Fazladan bir oyuncu oyun alanına girerse veya yedek bir oyuncu değişme alanından oyuna müdahale ederse zaman cezası verilir. Böyle bir durumda takım, fazladan oyuna giren oyuncu dışında, oyun alanındaki bir başka oyuncusunu da 2 dakika süre ile oyundan alır.
* Zaman cezası devam eden bir oyuncu oyun alanına girerse ikinci kez zaman cezası verilir. Bu durumdaki oyuncunun cezası son olarak aldığı ceza ile başlatılır ve ilk cezanın kalan bölümü için bir başka oyuncu oyun alanından alınmalıdır.
Her iki durumda da oyun, rakip takımın kullanacağı serbest atışla yeniden başlatılır.
Hentbolda kullanılan malzemeler ve özellikler
Sporcuların giyeceği formalar tek tip ve rakip takımın formalarından farklı renk ve desende olmalı, kalecilerin formaları ise kendi takımı ve rakip takım kalecisinden farklı renk ve desende olmalıdır. Sporcuların formalarındaki sırt numaralarının boyu en az 20 cm, göğüs numaralarının boyu ise en az 10 cm olmalıdır. Numaralar formanın renginden zıt bir renk olmalıdır. Takım kaptanları formalarından zıt renkte ve 4 cm eninde bir pazubant takabilirler.
Sporcular müsabakada tabanı yumuşak, rakibe zarar vermeyecek ayakkabı giyebilir. Sporcuların müsabakada yumuşak ve elastik malzemeden yapılmış saç bandı kullanmasına izin verilirken, kafa koruyucu, yüz maskesi, saat, künye, gerdanlı, kolye, zincir, küpe ve sert çerçevesi veya tokasız gözlük gibi tehlikeli malzemeler kullanılmasına izin verilmez.
Bir oyuncunun kanaması ya da formasında veya vücudunda kan lekesi varsa; bu oyuncunun normal değişme bölgesini kullanarak oyun alanından hemen çıkarılması gerekir. Kanı durduruluncaya, yarası sarılıncaya ve forması temizleninceye kadar ilgili oyuncunun oynamasına izin verilmez. Böyle durumlarda hakemlerin talimatlarını yerine getirmeyen sporcu, sportmenlik dışı davranışta bulunmuş sayılır. Sakatlık durumunda, hakemler 16 ve 17 no’lu hakem el işaretlerini kullanarak, sakatlanan oyuncunun kendi takımından ve oyuna katılma hakkı bulunan iki kişinin sadece sakatlanan oyuncuya yardımcı olmaları amacı ile ve mola süresince, oyun alanına girmelerine izin verebilirler.
Hentbol Kalecisinin Yapabilecekleri
* Kale sahasında savunma amacıyla topa vücudunun her kısmıyla dokunabilir.
* Topla birlikte kale sahası içerisinde, saha oyuncularına uygulanan kısıtlamalara tabi olmaksızın serbestçe hareket edebilir ancak kaleci atışını geciktirmesine izin verilmez. * Topsuz olarak kale sahasını terk ederek oyuna katılabilir. Bu durumda saha oyuncularına uygulanan kurallara tabidir.
* Kalecinin vücudunun her hangi bir kısmı kale sahası çizgisinin dışına temas ederse, kale sahasını terk etmiş sayılır.
* Kontrol altına alamadığı topla kale sahasını terk edebilir ve topla oyun alanında tekrar oynayabilir.
Hentbol de Kaleci İçin Yasaklamalar
* Savunmada rakibini tehlikeye sokamaz .
* Kontrolü altındaki topla kale sahasını terk edemez, eğer hakemler kaleci atışının kullanılması için düdük çalmışlarsa.
* Kaleci atışından sonra, top bir başka oyuncuya dokunmadıkça kale sahasının dışındaki topa dokunamaz .
* Kale sahası içindeyken, oyun alanında duran veya yuvarlanan topa
dokunamaz .
* Kale sahasının dışında duran veya yuvarlanan topu kale sahasına alamaz .
* Topla oyun alanından kendi kale sahasına giremez .
* Kale sahasında duran veya oyun alanına doğru hareket eden topa ayak veya diz altı ile dokunamaz .
* 7 m atışı kullanılırken, top atışı yapan oyuncunun elinden çıkmadan, 4 m sınır çizgisini veya uzantısını geçemez .
Hentbol de Kale Sahası
* Kale sahasına sadece kaleci girebilir. Kale sahasına veya çizgisine vücudunun herhangi bir kısmıyla dokunan saha oyuncusu bu alanı ihlal etmiş sayılır.
* Saha oyuncusu kale sahasına girerse aşağıdaki kararlar verilmelidir
a) Saha oyuncusu kontrolü altındaki topla kale sahasına girerse, serbest atış.
b) Topsuz saha oyuncusu kale sahasına girerse ve bu şekilde bir avantaj sağlarsa, serbest atış.
c) Savunma oyuncusu kale sahasına girerek açık bir gol şansını engellerse, 7 m atışı .
* Saha oyuncusunun kale sahasına girmesi aşağıdaki durumlarda cezalandırılmaz
a) Rakibin dezavantajına neden olmuyorsa, topla oynadıktan sonra kale sahasına girmesi,
b) Oyuncuya avantaj sağlamıyorsa topsuz olarak kale sahasına girmesi,
c) Savunma oyuncusunun, rakibin dezavantajına neden olmaksızın savunma anında ve sonrasında kale sahasına girmesi,
* Kale sahasındaki top kaleciye aittir.
a) Kale sahasında duran, yuvarlanan veya kalecinin kontrolü altındaki topa dokunulamaz . Ancak kaleci atışı hariç, kale sahasında havada bulunan topla oynanabilir .
b) Kale sahasında kalan top kaleci tarafından kaleci atışıyla tekrar oyuna sokulmalıdır.
c) Savunma oyuncularından biri savunma amacıyla topa dokunur ve top kaleci tarafından tutulur veya kale sahasında kalırsa oyun kaleci atışıyla devam etmelidir .
*Oyuncu topu kendi kale sahasına atarsa aşağıdaki kararlar verilir
a) Top kaleye girerse, gol.
b) Top kale sahasında kalırsa veya kaleci topa dokunur ve top kaleye girmezse serbest atış .
c) Top dış kale çizgisini aşarsa kenar atışı .
d) Kaleci topa dokunmadan, top kale sahasını aşarak oyun alanına dönerse, oyun devam eder.
* Kale sahasından oyun alanına geri dönen top oyunda kalır.
Hentbol deTopla Oynama, Pasif Oyun
Topla Oynama
Aşağıdakiler yapılabilir
* Top, açık veya kapalı elle, kol, baş, gövde, kalça ve dizler kullanılarak, itilebilir, tutulabilir, durdurulabilir, atılabilir veya topa vurulabilir.
* Top yerde bile olsa, en fazla üç saniye tutulabilir .
* Top elde iken en fazla üç adım atılabilir. Aşağıdaki durumlarda bir adım atılmış sayılır
a) Oyuncu iki ayağı yerde ve ayakta dururken, bir ayağını kaldırıp tekrar yere koyarsa veya bir ayağının yerini değiştirirse,
b) Oyuncu bir ayağı yerde iken topu yakalayıp, sonra diğer ayağını yere koyarsa,
c) Oyuncu sıçradıktan sonra bir ayağı üzerine düşer ve daha sonra aynı ayağı üzerinde tekrar sıçrarsa veya diğer ayağı ile yere dokunursa,
d) Oyuncu sıçrama sonrasında aynı anda iki ayağı üzerine düşüp daha sonra bir ayağını kaldırıp tekrar yere koyarsa veya yerini değiştirirse,
Yorum:
Bir ayak yer değiştirdiğinde diğer ayak yerden sürüklenerek onun yanına çekilirse bir adım alınmış sayılır.
* Ayakta dururken veya koşarken:
a) Top bir kere yere vurulup, tek ya da çift elle tutulabilir,
b) Top tek elle yerde sürülebilir veya yuvarlanabilir ve daha sonra tekrar tek veya çift elle tutulabilir veya yerden alınabilir,
Top tutulduktan sonra üç adım veya üç saniye içinde elden çıkarılmalıdır.
Oyuncu vücudunun herhangi bir kısmı ile topa dokunur ve zemine doğru yönlendirirse top sürülmeye başlanmış sayılır.
Top bir başka oyuncuya veya kale direklerine dokunursa, oyuncu yeniden topa dokunabilir, sürebilir ve tekrar yakalayabilir.
* Top bir elden diğerine aktarılabilir.
* Diz üstü durarak, oturarak veya yatarak topla oynanabilir.
Aşağıdakiler yapılamaz
* Zemine, başka bir oyuncuya veya kale direklerine dokunmamışsa, topa bir kereden fazla dokunulamaz .
* Topu tutamama cezalandırılmaz
* Top tutamama, sporcunun topu tutmaya veya durdurmaya çalışırken kontrol altına alamaması anlamına gelir.
* Top kontrol altına alınmışsa, oyuncu topu sürdükten veya yere vurduktan sonra bir kereden fazla dokunamaz.
* Rakip oyuncu tarafından atılmadığı taktirde, topa diz altı veya ayakla dokunulamaz .
* Oyun alanındaki top bir hakeme değerse oyun devam eder.
Hentbol de Pasif Oyun
* Bir takımın hücum veya gol için belirgin bir girişimde bulunmaksızın topu kontrolü altında tutması pasif oyun olarak değerlendirilir ve topa sahip olan takım aleyhine serbest atış verilir .
Serbest atış, oyun durdurulduğunda topun bulunduğu yerden kullanılır.
* Hakemler pasif oyun eğilimini fark ettiklerinde 18 no’lu hakem el işaretini gösterirler. Bu işaret, topa sahip olan takıma, topu kaybetmemek amacıyla hücum şeklini değiştirme fırsatı verir. İşaret verildikten sonra hücum şeklinde değişiklik olmazsa veya kaleye atış uygulanmazsa topa sahip olan takım aleyhine serbest atış kararı verilir.
Hakemler, bazı pozisyonlarda pasif oyun uyarı işareti göstermeksizin, topa sahip olan takımın aleyhine serbest atışa hükmedebilirler, örneğin bir oyuncunun belirgin bir gol fırsatını kullanmaması.
Fauller ve Sportmenlik Dışı Davranışlar
İzin Verilenler
a) Eller ve kollar topu kazanmak veya blok yapmak amacıyla kullanılabilir,
b) Açık elle ve herhangi bir yönde rakibin topu çelinebilir,
c) Rakip topsuz bile olsa, vücutla perdeleme yapılabilir,
d) Yüz yüze iken ve bükülü kolla rakibe temas edilebilir ve rakibi izlemek için bu temas sürdürülebilir
İzin Verilmeyenler
a) Rakibin elindeki top vurarak veya çekerek alınamaz,
b) Kollar, eller ve bacaklar kullanılarak rakip durdurulamaz, iterek uzaklaştırılamaz,
c) Rakibe sarılma, tutma, itme yapılamaz ve üzerine sıçranamaz,
d) Toplu veya topsuz rakip oyuncu kurallara aykırı olarak engellenemez, perdelenemez veya tehlikeye sokulamaz,
kuralının ihlali durumunda, hareket temel olarak topa değil de yalnızca rakibe karşı ise arttırmalı olarak cezalandırılır. Arttırmalı ceza, topu kazanma amaçlı kural ihlallerinin ötesinde bir kural ihlalinin değerlendirilmesinde, yalnızca serbest atış veya 7m atışının yeterli olmadığı anlamına gelir.
Arttırmalı ceza kapsamındaki her ihlal, ihtar ile başlayan ve arttırmalı olarak devam eden bir şahsi cezayı gerektirir.
Farklı ihlaller için verilen uyarı ve zaman cezaları, arttırmalı cezaların uygulanmasında dikkate alınır.
* Spor ahlakıyla uyuşmayan fiziksel davranışlar ve sözlü ifadeler sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir. Bu durum oyun alanı içinde veya dışındaki oyuncu ve idarecileri bağlar. Sportmenlik dışı davranışlar da arttırmalı cezayı gerektirir.
* Bir oyuncu yaptığı davranışla rakibinin sağlığını tehlikeye sokarsa diskalifiye edilmelidir.
Özellikler
a) Atış kullanan veya pas veren bir oyuncunun atış koluna yandan veya arkadan vurmak veya çekmek,
b) Rakibin başına veya boynuna gelen darbeyle sonuçlanan her türlü hareket,
c) Çelme takmak ta dahil rakibin vücuduna ayakla, dizle veya bir başka şekilde kasıtlı vurmak,
d) Koşan veya sıçrayan rakibi itmek veya vücut kontrolünü kaybetmesine sebep olacak şekilde müdahale etmek; bu durum rakibin hızlı hücumunu engellemek için kale sahasını terk eden kaleciyi de kapsar,
e) Serbest atışın direk kale atışı olarak kullanıldığı durumlarda topu hareketsiz duran savunma oyuncusunun kafasına atmak; benzer olarak 7 m atışı sırasında topu hareketsiz duran kalecinin kafasına atmak.
* Oyun alanı içinde veya dışında olsun sporcu veya idareciler tarafından yapılan ağır sportmenlik dışı davranışlar diskalifiye ile cezalandırılır.
* Oyun süresince fiili saldırıda bulunan oyuncu ihraç edilmelidir. Bu durum oyun süresi dışında olursa diskalifiyeyi gerektirir. Fiili saldırıda bulunan takım yöneticisi diskalifiye edilir.
* 7 arasında sıralanan ihlaller, oyunda sebep oldukları duraklama nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak belirgin bir gol fırsatını yok ederlerse, 7-m atışı kararı verilir.
Diğer durumlarda karşı takım lehine serbest atış kararı verilir.
Hentbol de Gol ve Gol Kuralları
* Bir atışın gol olabilmesi için, atışı yapan oyuncu veya takım arkadaşlarının atış öncesi veya atış sırasında kural ihlali yapmamaları ve topun tümüyle kale çizgisini geçmiş olması gerekir. Kale hakemi iki kısa düdük ve 12 no’lu hakem el işareti ile golü onaylar.
Savunma oyuncusunun kural dışı davranışına rağmen top kaleye girerse gol verilmelidir.
Top kale çizgisini tamamen geçmeden saha veya saat hakemi oyunu durdurursa gol kararı verilmez.
Kaleci atışı hariç, bir oyuncu tarafından kendi kalesine atılan top kaleye girerse gol verilir.
* Kaleye gitmekte olan top, oyun alanında olmaması gereken seyirci vs. gibi kişi veya herhangi bir şey tarafından engellenirse ve hakem gol olacağından eminse, gol kararı verilmelidir.
* Verilen gol kararı başlama atışı yapıldıktan sonra iptal edilemez.
Gol kararından hemen sonra devrenin veya müsabakanın bittiğine ilişkin sinyal verilirse, hakemler başlama atışı yapılmadan gol konusuna açıklık getirmelidir.
Yorum:
* Hakemler tarafından verilen gol, skorborda hemen yazılmalıdır.
* Daha fazla gol atan takım kazanır. Her iki takımın gol sayıları eşitse veya maç sonuna kadar gol atılmamışsa, müsabaka berabere bitmiş sayılır.
Hentbol Başlama Atışı
Başlama atışı, müsabakanın başlangıcında kura atışını kazanarak topu seçen takım tarafından kullanılır. Diğer takım sahayı seçer. Kura atışını kazanan takım sahayı seçerse, başlama atışını diğer takım kullanır.
Takımlar müsabakanın ikinci yarısında saha değiştirirler. İkinci yarının başındaki başlama atışı, müsabakanın başlangıcında başlama atışını kullanmayan takım tarafından kullanılır.
Uzatma bölümleri için kura atışı yeniden yapılır ve kuralı uzatma bölümleri için de geçerlidir.
* Her golden sonra oyun, golü yiyen takımın kullanacağı başlama atışı ile devam eder .
* Başlama atışı, hakemin düdük işaretinden sonra üç saniye içerisinde, sahanın ortasından ve her iki yana doğru 1,5 metrelik tolerans aralığından her yönde kullanılabilir. Atışı kullanacak oyuncunun bir ayağı top elinden çıkıncaya kadar orta çizgiye basılı olmalıdı.
Başlama atışını kullanacak takımın oyuncuları hakemin düdük işaretinden önce orta çizgiyi geçemezler.
* Uzatma devreleri dahil her devrenin başında başlama atışının kullanılabilmesi için oyuncular kendi oyun alanlarında bulunmalıdırlar.
Bununla beraber, gol sonrasında başlama atışı kullanılırken rakip takımın oyuncuları sahanın her iki yarısında da olabilirler.
Her iki durumda da rakip oyuncular atışı kullanacak oyuncudan en az 3 m uzaklıkta olmalıdır.
Hentbol de Kenar Atışı
* Kenar atışı topun kenar çizgileri tamamen aştığı veya kendi dış kale çizgisini aşmadan önce en son savunma oyuncuları tarafından temas edildiğinde verilir.
* Kenar atışı, hakemin düdük işareti olmada , topun kenar çizgisini aşmasına neden olan takımın rakibi tarafından kullanılır.
* Kenar atışı topun kenar çizgisini aştığı yerden veya dış kale çizgisini aşmışsa, aştığı taraftaki köşeden kullanılır.
* Top atışı uygulayan oyuncunun elinden çıkıncaya kadar bir ayağı kenar çizgiye basılı olmalıdır. Atışı uygulayacak oyuncu topu yere koyup tekrar alamaz, süremez ve atış sonrası tekrar dokunamaz.
* Kenar atışı uygulanırken rakip oyuncular atışı uygulayacak oyuncudan en az 3 m uzaklıkta olmalıdır.
* Ancak, kenar atışının kullanılacağı yerle kale sahası çizgisi arasındaki mesafe 3 m den az ise savunma oyuncuları kale sahası çizgisinin hemen önünde durabilirler.
Hentbol de Kaleci Atışı
* Kaleci atışı, top kaleci tarafından kale sahasında kontrol edildiğinde veya dış kale çizgisi dışına çıkmadan önce en son hücum oyuncuları veya kaleci tarafından oynandığında verilir.
* Yukarıdaki pozisyonların her ikisinde de top oyun dışı kabul edilir ve kaleci atışına karar verildikten sonra, atış kullanılıncaya kadar, atışı kullanacak takımın oyuncularından herhangi biri hata yaparsa uygulanır.
* Kaleci atışı hakemin düdük işareti olmadan, kale sahasından oyun alanı yönünde kullanılır.
* Kalecinin attığı top kale sahası çizgisini geçince, kaleci atışı kullanılmış sayılır.
* Rakip takımın oyuncuları kale sahası çizgisinin hemen önünde durabilirler ancak top kale sahası çizgisini geçmeden topa dokunamazlar.
* Kaleci atışı kullanıldıktan sonra top bir başka oyuncuya dokunmadan, kaleci topa tekrar dokunamaz .
Hentbol de Serbest Atış
Serbest Atış Kararı
* Prensip olarak hakemler aşağıdaki durumlarda oyunu durdurur ve karşı takım lehine serbest atışla tekrar başlatır.
a) Topa sahip olan takımın topu kaybetmesine neden olacak bir kural ihlali yaptığında.
b) Savunma takımının kural ihlali yaparak topa sahip olan takımın top kaybetmesine neden olduğu.
* Hakemler, oyunu bir serbest atış kararı ile gereğinden önce durdurmaktan kaçınarak, oyunda devamlılığı sağlamaları gerekir.
* Hücum eden takımın kural ihlalinden hemen sonra savunma takımı topa sahip olmuşsa, hakemlerin serbest atış kararı vermemeleri gerekir.
* Hakemler, aynı biçimde, savunma takımının yaptığı hataya bağlı olarak, hücum takımının topu kaybettiğine veya hücuma devam edemeyecek duruma geldiğine kanaat getirinceye kadar, oyuna müdahale etmemelidirler.
* Bireysel cezayı gerektiren kural ihlalleri varsa ve oyunun durdurulması rakip için dezavantaj teşkil etmiyorsa, hakemler oyunu hemen durdurabilirler. Diğer durumlarda bireysel cezanın, pozisyonun sonuna kadar geciktirilmesi gerekir.
* Kurallarının ihlali topun oyun dışında olduğu durumlarda olursa oyun, durdurulmasına sebep olan duruma uygun atışla yeniden başlar.
* Kurallarındaki durumlara ek olarak, kural ihlali olmaksızın oyunun kesintiye uğradığı durumlarda, oyunun tekrar başlatılması için serbest atış kullanılır:
a) Oyun kesintiye uğradığı zaman bir takım topa sahipse topun o takımda kalması gerekir,
b) Top hiçbir takımın kontrolünde değilse, tekrar en son oynayan takıma verilmesi gerekir,
c) Topun tavana veya sabit bir cisme çarpması sonucu oyun kesilmişse, topun en son topla oynamayan takıma verilmesi gerekir,
* Topa sahip olan takım aleyhine verilmiş serbest atış varsa, hakem düdük çaldığında topa sahip olan oyuncu topu hemen bulunduğu yere bırakmalıdır.
Hentbol de Serbest Atışın Uygulanışı
* Serbest atış normal hallerde hakemin düdük işareti olmadan ve prensip olarak da ihlalin olduğu yerden uygulanır.
Aşağıdakiler Bu Prensibin Dışındadır
* Kurallarında açıklanan durumlardaki serbest atışlar, prensip olarak oyun kesildiğinde topun bulunduğu yerden ve hakemin düdük işareti ile kullanılır. Serbest atış ise topun tavana veya sabit bir cisme çarptığı yerin sahadaki iz düşümünden ve hakemin düdük işareti ile kullanılır.
* Savunma takımının oyuncu veya yöneticisinin yapmış olduğu ihlalden ötürü müsabaka gözlemci veya hakem tarafından durdurulmuşsa ve bu durum sözlü uyarı veya disiplin cezasını gerektiriyorsa ve de oyun durdurulduğunda topun bulunduğu yer hatanın yapıldığı yerden daha avantajlı ise, serbest atış oyun durdurulduğunda topun bulunduğu yerden kullanılır.
* Pasif oyun nedeniyle oyun durdurulmuşsa, serbest atış oyun durdurulduğunda topun bulunduğu yerden uygulanmalıdır.
* Önceki paragraflarda belirtilen prensipler göz önünde bulundurulmaksızın serbest atış kale sahası içerisinden ve rakip takımın serbest atış koridorundan kullanılamaz. Böyle bir durum olduğunda atış yerinin, pozisyonun olduğu yere en yakın ve bu sınırlı alanların dışına alınması gerekir.
* Ancak, kullanılacak serbest atışın yeri savunma takımının serbest atış çizgisinden uzaklaştıkça, serbest atışı asıl yerine yakın bir noktadan kullandırtma toleransı artmalı. Bu tolerans, serbest atışı kullanacak takımın kendi serbest atış koridorunda azami mesafe olan 3m’ye kadar çıkar.
* Cezalandırma varsa, serbest atışın kullanılmasına ilişkin yukarıda belirtilen tolerans uygulanmaz ve bu gibi durumlarda serbest atışın tam yerinden kullanılması gerekir.
* Serbest atış kazanan takımın oyuncusu top elinde ve atış için doğru pozisyonda ise, topu yere bırakıp tekrar alamaz veya yere vurup tekrar tutamaz.
* Serbest atış uygulanırken top atışı kullanacak oyuncunun elinden çıkmadan önce hücum eden takımın oyuncuları rakip takımın serbest atış çizgisine basamaz ve bu çizgiyi geçemezler.
* Serbest atış süresince hücum eden takımın oyuncularından, serbest atış koridorunda bulunan ve bundan dolayı oyuna etki eden oyuncular varsa, hakemler bu oyuncuları doğru konuma getirmelidirler. Bu durumda serbest atış hakemin düdük işaretinden sonra kullanılmalıdır.
* Serbest atışın hakemin düdük işareti ile yapılmasını gerektiren durumlarda hücum eden takımın oyuncuları, top atışı kullanacak oyuncunun elinden çıkmadan önce rakibin serbest atış koridorunu ihlal ederse savunma takımı lehine serbest atış verilmelidir.
* Serbest atış uygulanırken rakip takımın oyuncuları atışı kullanacak oyuncudan en az 3 m uzaklıkta olmalıdır. Serbest atış, savunma takımının serbest atış çizgisinden kullanılıyorsa, savunma oyuncularının kendi kale sahası çizgisinin hemen dışında durmaları gerekir.
Hentbol de 7 Metre Atışı
7 Metre Kararı
Aşağıdaki durumlarda 7 m verilir
a) Sahanın neresinde olursa olsun, rakip takımın yönetici veya oyuncuları tarafından belirgin bir gol fırsatı engellendiğinde,
b) Belirgin bir gol fırsatı olduğunda gereksiz düdük veya sinyal varsa,
belirgin bir gol fırsatı, oynama hakkı olmayan birisi tarafından engellendiğinde,
* Bir ihlale rağmen hücum oyuncusu vücut ve top kontrolünü sağladıktan sonra, belirgin gol şansını kaybetse bile 7 m kararı verilmez.
Olası bir 7 m pozisyonunda hakemler, 7 m kararının gerçekten belirgin ve gerekli bir karar olduğundan emin oluncaya kadar, pozisyona müdahale etmemeleri gerekir. Hücum oyuncusu savunma oyuncuları tarafından kural dışı olarak engellenmesine rağmen gol şansını devam ettiriyorsa, 7 m kararının verilmesi için belirgin bir neden yoktur. Buna karşılık, savunmanın kural ihlalinden ötürü, oyuncu gerçekten top veya vücut kontrolünü kaybederse ve belirgin gol fırsatı ortadan kalkarsa 7 m kararı verilir.
* Hakemler 7 m kararı verdiklerinde mola almalıdırlar.
7 Metre Atışının Uygulanışı
* 7 m atışı saha hakeminin düdük işaretinden sonra 3 sn içinde kale yönünde kullanılır.
* 7 m atışı sırasında top, atışı kullanan oyuncunun elinden çıkmadan önce bu oyuncu 7 m çizgisine basamaz ve bu çizgiyi geçemez.
* 7 m atışından sonra, top kaleci veya kale direklerine dokunmadıkça, atışı yapan oyuncu veya takım arkadaşları tarafından topla oynanamaz.
* 7 m atışı kullanılırken, top atışı yapan oyuncunun elinden çıkıncaya kadar takım arkadaşları serbest atış çizgisinin dışında durmak zorundadır. Bu kuralın ihlali durumunda atışı kullanan takım aleyhine serbest atış kararı verilir.
* 7 m kullanılırken top, atışı yapan oyuncunun elinden çıkıncaya kadar, rakip takım oyuncuları serbest atış çizgisinin dışında ve 7 m çizgisinden en az 3 m uzaklıkta durmalıdır. Bu kuralın ihlali durumunda atış golle sonuçlanmazsa 7 m atışı tekrarlanır.
* 7 m atışı kullanılırken top, atışı yapan oyuncunun elinden çıkmadan kaleci, 4 m sınır çizgisini geçerse ve gol olmazsa atış tekrarlanır.
* 7 m atışını kullanacak oyuncu top elinde ve atışı kullanmak için doğru pozisyonda ise kalecinin değişmesine izin verilmez. Bu pozisyonda değişmeye teşebbüs etmek sportmenlik dışı davranış olarak cezalandırılır.
Atışların Uygulanışı İle İlgili Genel Açıklamalar (Başlama Atışı, Kenar Atışı, Kaleci Atışı, Serbest Atış ve 7 Metre Atışı
* Atış kullanılmadan önce top, atışı kullanacak oyuncunun elinde olmalıdır.
Bütün oyuncular atış için uygun pozisyonda olmalıdır. Top atışı kullanacak oyuncunun elinden çıkıncaya kadar oyuncular kendi pozisyonlarında kalmalıdırlar.
* Atış öncesindeki yanlış pozisyonlar düzeltilmelidir.
* Kaleci atışı hariç, atış kullanılırken, atışı kullanacak oyuncunun bir ayağı sabit ve zeminle temas halinde olmalıdır. Diğer ayak kaldırılabilir ve tekrar yere konulabilir.
Teşekkür ederim çok yardımcı oldun
Yararlı bir site